Siarka

Siarka (symbol S - z łac.: sulphur), jest niemetalem o niewysokiej temperaturze topnienia.

symbol siarkiWchodzi w reakcje z większością metali i aktywniejszymi od niej niemetalami.

W środowisku naturalnym występuje w postaci wolnej, oraz w licznych związkach, jako tlenki siarki, siarczany i siarczki, (np. piryt - jedna z rud żelaza), blenda cynkowa - czyli ruda cynku; galena - ruda ołowiu; cynober - ruda rtęci, oraz chalkopiryt - ruda miedzi).

Już w Biblii znaleźć można częste wzmianki na temat siarki rodzimej - po raz pierwszy poznano ją "dzięki" działalności wulkanicznej. Do dzisiaj zresztą, eksploatuje się jej złoża na Sycylii, a także w Meksyku. Około roku 79 n.e., historyk i pisarz rzymski Pliniusz Starszy wspominał o występowaniu i wykorzystaniu siarki. Jej pochodzenie z wnętrza Ziemi, oraz charakterystyczny swąd przy spalaniu - to wszystko sprawiło, że od wieków siarka łączona jest z postacią diabła.

siarkaW starożytności uznawano, że jej spalanie miało własności oczyszczające - dlatego była używana w obrzędach religijnych do odpędzania złych duchów. Gdy zauważono jej działanie dezynfekujące, zaczęto stosować ją do odkażania.
Już około roku 800 p.n.e. Homer opisał, jak to Odyseusz po pogromie zalotników kazał wykadzić cały dom siarką.

Alchemicy uważali, że wraz z rtęcią stanowi składnik wszystkich metali, w tym i upragnionego złota, wystarczy tylko znaleźć odpowiednią proporcję, w której są zmieszane, a sukces będzie pewny.

W roku 1777 Antoine Lavoisier zasugerował, że siarka jest pierwiastkiem.
Nawet nie sposób wymienić wszystkich dziedzin życia w których znalazła zastosowanie.
pozyskiwanie siarkiOd wieków (wraz z węglem drzewnym i saletrą  potasową) jest składnikiem czarnego prochu - najwcześniejsza, znana receptura prochu powstała w Chinach w roku 1044.

W X wieku perski alchemik Muhammad ibn Zakariya al-Razi, po raz pierwszy opisał kwas siarkowy, którego własności znane już były dobrze w XIII wieku - obecnie jest związkiem chemicznym wytwarzanym w największych ilościach.

W roku 1800 Alessandro Volta skonstruował pierwszą baterię chemiczną, zbudowaną z warstw srebra, cynku lub miedzi, przekładanych bibułą nasączoną właśnie kwasem siarkowym. Dzisiaj stosuje się go głównie w popularnych akumulatorach ołowiowych, oraz do produkcji nawozów sztucznych.

Bez siarki nie było by dzisiaj opon - jest stosowana w procesie wulkanizacji. To dzięki własności tworzenia tzw. mostków siarczkowych, czyli połączonych ze sobą w łańcuch atomów, które spajają inne cząsteczki (w tym wypadku izoprenu znajdującego się w naturalnym kauczuku), Ch. Goodyear opracował technologię otrzymywania gumy w 1839 roku.

Używana jest też do produkcji zapałek, jako środek zwalczający insekty, oraz (jak podaje legenda) także przeciwko smokom (w potrawce z baraniny).

pozyskiwanie siarkiJako lek proponował ją już Paracelsus, a jej skuteczność w leczeniu (głównie schorzeń reumatycznych) znana jest od wieków. Jej właściwości osuszające i dezynfekujące wykorzystuje się w specyfikach przeciwtrądzikowych. Związki siarki są też odpowiedzialne za charakterystyczną woń czosnku oraz cebuli, i mają silne właściwości bakteriobójcze.

Innymi minerałami, które zawierają siarkę, są sole kwasu siarkowego czyli siarczany. Najbardziej znanym jest siarczan wapnia - popularny gips.
Poza tym, warto jeszcze wspomnieć o innych związkach siarki: ultramarynie, dwusiarczku węgla stosowanym do produkcji sztucznego jedwabiu z celulozy, oraz tiosiarczanie sodu - podstawowym odczynniku fotograficznym.

Niestety, są też minusy. Już w roku 1661, efekty zanieczyszczenia SO2 w Londynie opisał po raz pierwszy John Evelyn.

Obecna, nadmierna emisja do atmosfery dwutlenku siarki powstającego w wyniku spalania zasiarczonych paliw, powoduje powstawanie tzw. kwaśnych deszczów, które działają niszcząco na roślinność, oraz na budowle wzniesione kiedyś przez człowieka.


 kamera Zobacz, jak ciężka jest praca przy pozyskiwaniu siarki: