Pierwiastek chemiczny - gaz bez barwy, woni i smaku (ma symbol N z łacińskiego: nitrogenium).
Trudno rozpuszcza się w wodzie, nie podtrzymuje palenia.
Jest podstawowym składnikiem powietrza (78,09% objętości).
Odkrycie azotu przypisywane jest szkockiemu chemikowi i fizykowi, Danielowi Rutherford, uczniowi Józefa Blacka. W roku 1772 roku otrzymał on azot z powietrza, usuwając z niego tlen przez spalanie substancji w zamkniętej przestrzeni. Tlen przetwarzał się wówczas w dwutlenek węgla, który Rutherford usuwał przez absorpcje w ługu potasowym; po usunięciu tlenu pozostawał azot. W tym samym 1772 roku, swoją rozprawę o azocie ogłosił drukiem.
Inne źródła wskazują na Carla Scheele, szwedzkiego chemika i aptekarza, który miał wydzielić azot już w roku 1770. Niestety (dla niego), swoją rozprawę: "O powietrzu i ogniu" Sheele ukończył dopiero pięć lat później, a jej publikacja miała miejsce jeszcze dwa lata później - dopiero w roku 1777.
Różne też były początkowo nazwy azotu.
Scheele nowo odkryty w powietrzu gaz nazwał "powietrzem zepsutym", a angielski chemik Joseph Priestley "powietrzem flogistonowym".
Jeszcze inną nazwę nadał mu francuski fizyk i chemik Antoine Lavoisier: "mofette atmosphrique", co znaczyło czad atmosferyczny. W roku 1779 użył nazwy: azote, od greckiego wyrazu azotikos (nie podtrzymujący życia).
Oficjalna nazwa azot pojawiła się w roku 1787, przy okazji wprowadzania nowego słownictwa chemicznego.
Drugą nazwę azotu: nitrogenium nadał francuski chemik Jean-Antoine Chaptal, opierając się na badaniach Cavendisha, który wykazał w roku 1785, że omawiany tutaj pierwiastek pod wpływem wyładowań elektrycznych łączy się z tlenem w związki, które rozpuszczają się w wodzie i tworzą z nią kwas znany jako: acidum nitricum (kwas azotowy).
Była to pierwsza synteza kwasu.
Po raz pierwszy azot został skroplony przez polskich uczonych Wróblewskiego i Olszewskiego w Krakowie, w kwietniu 1883.
Azot występuje w wielu związkach organicznych, jest istotnym składnikiem ciał białkowych, a więc istotnym składnikiem każdej żywej komórki. Różne związki organiczne w których skład wchodzi azot, produkowane są też na skalę przemysłową. Do nich należy m. in. nitrogliceryna, nitroceluloza, mocznik, wiele barwników itp.
W świecie mineralnym spotykamy azot w solach kwasu azotowego, czyli w azotanach.