Produkt suchej destylacji drewna (czasem węgla, rzadziej torfu) - jest substancją ciekłą, lepką.
Smoła powstaje w trakcie prażenia drewna w wysokiej temperaturze, bez dostępu powietrza. Destylacja drewna wykonywana sposobem pierwotnym, umożliwiała uzyskanie tylko węgla drzewnego i smoły.
O smole drzewnej mówi się już w historii biblijnej, kiedy użyto jej do uszczelnienia arki Noego.
W zależności od surowca i sposobu otrzymywania, ma kolor od czarnego do jasnobrunatnego.
Składa się głównie z mieszaniny wielu rodzajów węglowodorów, oraz innych związków organicznych, zawierających tlen, azot i siarkę, ponadto niektóre rodzaje smoły mogą zawierać pewną ilość grafitu i fulerenów. Ma wysoką lepkość w temperaturze pokojowej.
Do pozyskiwania smoły bardzo często używano karpiny, a za najlepszą uchodziła ta, która przez kilka, a nawet kilkanaście lat leżała w ziemi.
Początkowo w smolarniach używano dołów - drewno układano w dołach przysypywanych ziemią dla odcięcia dopływu powietrza. Na dnie dołu zbierała się smoła drzewna, zanieczyszczona próchnem i popiołem. Jej ilości były nieznaczne, gdyż przeważnie część wsiąkała w ziemię i dlatego zaczęto uszczelniać dna dołów płaskimi kamieniami.
Później zaczęto używać mielerzy - kopulastych pieców z cegły lub gliny, przypominających kształtem igloo z półokrągłym małym wejściem służącym do załadunku pieca. Pozyskiwano w nich terpentynę, żółć smołową, olej drzewny i smołę. Produktem dodatkowym był węgiel drzewny. Pomimo, że produkcja smoły była w drugiej połowie XVI wieku jedynie zajęciem ubocznym chłopów, to dochody z jej sprzedaży były znaczące.
W XIX wieku smolarstwo zostało wyparte przez nowocześniejsze formy przemysłowe - zaczęto przetwarzać na skalę przemysłową ropę naftową. Na skutek tego, wytapianie smoły w piecach zaczęło tracić na znaczeniu.
Używano smoły w różnych celach - w gospodarstwie domowym (do oświetlenia i smarowania), jako impregnatu i uszczelnienia, ale również na polu bitwy. Często służyła obleganym jako skuteczny środek na forsujących mury obronne, kiedy wylewali gorącą smołę wprost na głowy oblegających.
Służyła też jako składnik prymitywnej broni chemicznej. Pierwsze wzmianki dotyczące takiej broni stosowanej w walce, podaje nam Tucydydes w opisie wojen peloponeskich (431 - 404 p.n.e.), kiedy to Spartanie wykorzystali drażniące właściwości dymu spalanej smoły i siarki w walce o miasta Delion i Plateje w Beocji.
Z czasem, oprócz smoły, zaczęto dodawać do ognia również arszenik, uzyskując w ten sposób dym drażniący i trujący.
W Stanach Zjednoczonych używano smoły w połączeniu z pierzem jako łagodnej kary, wymierzanej (przez społeczność lokalną) głównie rozmaitej maści szarlatanom czy uwodzicielom, ku uciesze gawiedzi.
Obecnie użycie smoły jest ograniczane z powodu obecności w niej istotnych składników rakotwórczych. Mimo to, nadal znajduje zastosowania praktyczne.
Używa się jej jako dodatku do asfaltu, lepiku, do produkcji lakieru do żelaza, oraz jako środka klejącego.