Pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych - symbol Mn (łac. manganum).
Związki manganu, głównie tlenek MnO2, są znane od czasów starożytnych i były używane do barwienia szkła na fioletowo i w garncarstwie - najstarsze przykłady celtyckich produktów szklanych pochodzą z około 250–220 roku p.n.e., także na terytorium Polski.
Jego sole i tlenki były stosowane przez dawnych hutników, którzy używali w procesie dymarkowym do wytopu żelaza m.in. z rudy darniowej, zawierającej związki fosforu i właśnie manganu.
Po raz pierwszy o manganie wspomniał w roku 1540 włoski metalurg Vannoccio Biringuccio, który opisał minerał piroluzyt (tlenek manganu), jako brązowy materiał zabarwiający szkło i ceramikę na kolor fioletowy.
Prawdopodobnie pierwszym chemikiem, który uzyskał niewielkie ilości metalicznego manganu, był austriacki chemik Ignatius Gottfried Kaim, który w rozprawie z roku 1770 zatytułowanej De metallis dubis, opisał proces redukcji tlenku manganu węglem, prowadzącą do otrzymania niebiesko-białych łamliwych kryształów.
Kolejnym chemikiem, który zajmował się piroluzytem był szwedzki chemik Torbern Bergman, odkrywca niklu.
Pierwszym, który zasugerował, że jest to pierwiastek, był szwedzki aptekarz i chemik Carl Wilhelm Scheele.
W roku 1774, przesłał próbki piroluzytu (braunsztynu) do Johana Gottlieb Gahna z prośbą o podjęcie próby jej rozkładu, a ten jeszcze w tym samym roku wyizolował metaliczny mangan. W tym celu sproszkowany piroluzyt wymieszał w tyglu z węglem i olejem i poddał prażeniu przez godzinę.
Na dnie naczynia zebrała się warstwa metalu, oddzielona od żużla, o ciężarze będącym jedną trzecią pierwotnej masy użytego piroluzytu.
Kiedy tą próbkę metalu otrzymał Scheele, po zbadaniu stwierdził, że otrzymany półmetal różni się od innych znanych w tamtym czasie półmetali i przypomina żelazo.
Metaliczny mangan jest twardym, srebrzystym i kruchym materiałem o różowym połysku. Jest masowo stosowanym dodatkiem do stali, obniżając jej temperaturę topnienia i poprawiając właściwości mechaniczne.
Mangan jest niezbędnym do życia mikroelementem. Zalecane, dzienne spożycie manganu dla osób dorosłych wynosi 1,6 mg.