Wynalazki od początków naszej ery, aż do wieku piętnastego:
20 | - | metalowe pióra do pisania (Rzym); technika zdobienia tkanin - batik (Jawa). |
50 | - | powstały pierwsze automaty (Heron z Aleksandrii - czas przybliżony); pierwszy opis prasy śrubowej (Grecja); znana i używana jest juta (Indie - czas przybliżony). |
60 | - | pierwsza fontanna, skonstruowany został taksometr (Heron - Aleksandria). |
64 | - | sikawka strażacka (Ktesibios z Aleksandrii) w użyciu (pożar Rzymu). |
67 | - | plany budowy Kanału Korynckiego (cesarz rzymski Neron). |
70 | - | pierwsze zapiski o dybach (Dzieje Apostolskie). |
71 | - | zamek obrotowy (Rzym); musztarda (Coelius Apicius - Rzym - czas przybliżony); wzdłużne łożysko kulkowe (Rzym). |
80 | - | pierwsze zeszyte książki pergaminowe; opisana jest siarka i sposoby jej wykorzystania (Pliniusz Starszy - Rzym); pigułka (Klaudiusz Galen - Rzym - wynalazca i czas domyślne). |
100 | - | znajomość własności igły magnetycznej (Chiny); destylacja (Aleksandria); współczesna wersja nożyc (Rzym); koszyczek wielkanocny (czas przybliżony, miejsce nieznane); w użyciu jest szelak (Indie - czas przybliżony). |
105 | - | most kratownicowy (żelazne wrota na Dunaju); papier (Tsai Lun - Chiny). |
110 | - | znany i używany jest ręcznik (Turcja - czas przybliżony). |
125 | - | wielka kopuła kamienna - Panteon (Apollodoros z Damaszku - Rzym). |
132 | - | sejsmoskop (Zhang Heng - Chiny). |
150 | - | system geocentryczny układu świata i opisy tworzenia map (Ptolomeusz); znany jest widelec (Rzym - czas przybliżony); kwadrant (Grecja - Ptolemeusz, czas przybliżony). |
181 | - | pojawienie się szybkowaru (Rzym); wykorzystanie sprężystości odgiętych desek (Rzym - czas przybliżony). |
200 | - | doskonalenie zaprzęgu końskiego (Chiny); nowoczesna postać książki (kraje śródziemnomorskie); igła magnetyczna (Chiny); łyżwy z żelazną płozą (Skandynawia); liczydło sau-pan (Chiny); używane są materiały wybuchowe (Chiny). |
231 | - | taczka (Czuko Liang - Chiny); żołnierze grają w domino (Hung Ming - Chiny). |
250 | - | żelazny most wiszący (Chiny); udokumentowane użycie rtęci (Egipt). |
300 | - | znana i używana jest beczka (Rzym - czas przybliżony); pierwsza wizytówka (Chiny); początki kaligrafii (data przybliżona - Chiny); kostium kąpielowy dwuczęściowy (Sycylia - Rzym); znany jest boraks (Chiny); znana jest garota (Hiszpania - czas przybliżony). |
326 | - | w Konstantynopolu rozpoczęto budowę świątyni Hagia Sophia (Turcja). |
350 | - | oświetlenie ulic miejskich smolnymi pochodniami (Antiochia). |
369 | - | zastosowanie napędu wodnego do cięcia kamienia (na rzece Mozeli, Galia). |
400 | - | mosty wiszące na żelaznych łańcuchach (Indie). |
450 | - | chomąto (Chiny); początki druku drzeworytowego (Chiny); okręty o kadłubach podzielonych grodziami wodoszczelnymi na komory (Chiny). |
458 | - | pierwszy opis cyfry zero (Indie). |
468 | - | pierwszy pokaz fajerwerków (Chiny). |
470 | - | koło wodne nadsiębierne (Ateny); szylkret (miejsce nieznane, czas przybliżony). |
500 | - | Początki dziewiarstwa - dzianina (Egipt). |
532 | - | Mnich Dionysius Exiguus po raz pierwszy datuje czas po narodzeniu Chrystusa. |
550 | - | znane są szachy (Indie). |
593 | - | klisze drukarskie do druku obrazów (Chiny). |
600 | - | wielki kanał Cesarski (Chiny); papierowe pieniądze (Chiny). |
622 | - | początek rachuby czasu u Mahometan. |
633 | - | wprowadzenie do obliczeń liczb ujemnych (Indie). |
674 | - | ogień grecki (Kallinikos z Heliopolis - Bizancjum). |
700 | - | początki produkcji porcelany (Chiny); zastosowanie pługu w rolnictwie (Frankonia); wielki piec do wytopu żelaza (Hiszpania). |
724 | - | zegar mechaniczny z wychwytem i napędem wodnym (Chiny). |
750 | - | stery na statkach (Chiny); parawan (Chiny). |
800 | - | ożaglowanie łacińskie (M. Śródziemne). |
820 | - | pierwsze kominy (Szwajcaria). |
850 | - | zegar mechaniczny uruchamiany odważnikami (Pacicus - Werona). |
868 | - | pierwsza książka drukowana (Wang Czaj - Chiny). |
875 | - | maszyna utrzymująca przez chwilę człowieka w powietrzu ( Abbas Ibn Firnas - Hiszpania). |
900 | - | Arabscy chemicy w wyniku destylacji wina odkryli napój nazwany przez nich alkoholem; żelazne podkowy (data przybliżona - Europa); w użyciu są czeki (czas przybliżony - kraje arabskie); produkcja stali z żelaza lanego (Styria - Austria), palenie ognia na grobach - dziady (Litwa, Białoruś - czas przybliżony). |
940 | - | soczewka (Tan Cziao - Chiny). |
950 | - | wiatrak o osi pionowej (Iran); karmel (Półwysep Arabski). |
969 | - | ognie sztuczne - pierwsza pewna wiadomość (Chiny). |
984 | - | pierwsza kanałowa śluza komorowa (Qiao Weiyue - Chiny). |
1000 | - | karty do gry; użycie bandaża (Chiny - data przybliżona); kawa jako napój (Awicenna - Persja); lemoniada (Egipt); witraże w budownictwie sakralnym (data i miejsce nieznane); restauracja - pierwowzór (Chiny - data przybliżona); kwas chlebowy (Ruś - czas przybliżony). |
1020 | - | pierwszy naukowy opis ciemni optycznej - camera obscura (Alhazen - Basra). |
1041 | - | pojedyncze czcionki drukarskie (Pi Szeng - Chiny). |
1044 | - | proch - pewna wiadomość (Chiny); opisane zostało koło zamachowe (Ibn Bassal - Hiszpania - czas przybliżony). |
1088 | - | kompas magnetyczny pierwszy wyraźny opis (Chiny); znane są rajtuzy (Europa - data przybliżona); w użyciu busola (Chiny - data przybliżona); użycie sprzączki (miejsce nieznane, data przybliżona). |
1100 | - | bazylika Św. Marka w Wenecji; pierwsze kopalnie węgla kamiennego (Niemcy, Anglia); otrzymano spirytus (Włochy - czas przybliżony); w użyciu jest kołowrotek (Indie - czas przybliżony); znany jest plusz (Indie - czas przybliżony); znany był welur (Indie - czas przybliżony). |
1101 | - | wprowadzono "saski łokieć", na którym oparty jest obecnie yard (Henryk I - Anglia). |
1105 | - | papier dociera do Europy (Hiszpania). |
1117 | - | użycie kompasu w nawigacji (Chiny). |
1143 | - | pierwsza wielka katedra gotycka (St. Denis - Francja). |
1151 | - | romański słup drogowy (Konin - Polska). |
1156 | - | pierwszy order (Order Alcantara - Hiszpania). |
1173 | - | początek budowy krzywej wieży w Pizie (Włochy). |
1174 | - | kluczowa data powstania współczesnej odmiany futbolu (Anglia). |
1200 | - | rozpowszechnienie koła wodnego jako napędu do wszelkiego rodzaju urządzeń produkcyjnych (Europa); makaron (Sycylia); tkano aksamit (Indie); znana jest wanilia (Indianie Totonak - Meksyk, czas przybliżony). |
1202 | - | wprowadzenie cyfr arabskich w Europie (Leonardo Fibonacci). |
1206 | - | opisane użycie wału korbowego i korbowodu (Al-Jazari - Turcja?) |
1224 | - | opisano zjawisko ciążenia ciał ku środkowi Ziemi. |
1232 | - | wojskowe użycie rakiet i prochu, podczas obrony Kaifengu, pierwsze granaty i bomby (Chiny). |
1240 | - | ster zawiasowy (Bałtyk, M. Północne); okulary w użyciu (Chiny). |
1241 | - | pierwsze ogólnodostępne apteki (Deklaracja z Melfi - królestwo Sycylii). |
1242 | - | najstarsza wiadomość o kopalniach soli (Polska - Wieliczka i Bochnia). |
1250 | - | nowoczesny, ciężki pług kołowy z lemieszem i odkładnicą (Europa); w użyciu krosna czółenkowe (Europa); otrzymanie arszeniku (Św. Albert - Kolonia); opisano spadochron (R. Bacon - Anglia); armata (Chiny - czas przybliżony); wyodrębniono arsen (Albert Wielki - Św. Albert - Kolonia, Niemcy); halabarda (Szwajcaria - czas przybliżony). |
1265 | - | gitara - jej współczesna postać (opis Juan Gil Zamora - Hiszpania); maska karnawałowa (Wenecja - czas przybliżony). |
1268 | - | opis soczewki, jednosoczewkowa lupa (Roger Bacon - Anglia). |
1269 | - | kompas z podziałem tarczy na 360 stopni (Petrus Peregrinus - Francja); kabestan (Hiszpania - czas przybliżony). |
1272 | - | pierwszy wodociąg we Wrocławiu. |
1290 | - | pierwsza huta wytwarzająca butelki z zielonego szkła (Lempoel - Francja). |
1297 | - | początki gry w golfa (Holandia). |
1300 | - | kołowrotek (Europa); po raz pierwszy użyty lakmus jako wyznacznik dla kwasów (Arnold Villanova - Hiszpania); znany jest pokost (Europa - czas przybliżony). |
1302 | - | "róża wiatrów" do kompasu (Flavio Gioja z Almalfi - Włochy). |
1306 | - | maszyna do ciągnienia drutu (Rodolf - Niemcy). |
1307 | - | używanie ceraty (Anglia). |
1326 | - | armata - pierwsza pewna wiadomość (Europa Zach.). |
1333 | - | założenie w Wenecji pierwszego publicznego ogrodu botanicznego. |
1335 | - | mechaniczny zegar wieżowy (Jacopo Dondi - Mediolan). |
1338 | - | użycie armat przy oblężeniu Rouen (Francja). |
1346 | - | użycie armat w polu, w bitwie pod Crécy (Francja); znana jest ręczna puszka (brak lokalizacji - data przybliżona). |
1350 | - | wielki linowy most wiszący nad rzeką Apurimac (Inkowie, Peru); ukończono budowę “krzywej wieży” w Pizie (G. i B. Pisano - Włochy). |
1364 | - | wychwyt i balans do zegara (H. Wick - Niemcy). |
1379 | - | "gobelin z Angres" - wysokość 1,56 m, szerokość 6 metrów (N. Bataile z Arras). |
1390 | - | metalowe czcionki drukarskie (Korea); znana jest hakownica (brak lokalizacji - data przybliżona); pierwszy znany przepis na gofry (brak lokalizacji - data przybliżona). |
1400 | - | wielki piec hutniczy (Europa Zach.); produkcja taflowego szkła lustrzanego (Wenecja); odlewy żeliwne (Niemcy, Francja); papier toaletowy (Chiny); pozytywka (Szwajcaria - data przybliżona); produkcja fajansu (L. Della Robia - Faenza, Włochy); powstał petrynał - przodek pistoletu (brak lokalizacji - data przybliżona). |
1409 | - | pierwsza książka drukowana przy użyciu metalowych czcionek (Korea). |
1412 | - | porcelanowa wieża w Nankinie (Chiny). |
1420 | - | walcarki do blach z napędem wodnym (Niemcy); rycerze noszą spodnie (brak lokalizacji); w użyciu jest rusznica (brak lokalizacji, data przybliżona). |
1425 | - | wynalezienie farb olejnych (J. van Eyck - Belgia - data przybliżona). |
1427 | - | granat - pierwsze użycie w Europie (tzw. granaty włoskie). |
1430 | - | latarnia czarnoksięska (jezuita Athanasius Kircher); arkebuz (brak lokalizacji). |
1438 | - | opisanie skafandra nurka z hełmem (M. Jacobus); znany jest antymon (Basilius Valentinus - Niemcy - data przybliżona). |
1444 | - | magiel - maglownica (znaleziona w Norwegii w pobliżu Bergen). |
1445 | - | prasa drukarska: początki drukarstwa czcionkowego w Europie (J. Gutenberg - Moguncja). |
1446 | - | technika druku wklęsłego - miedzioryt (Maso Tommasoii Finiquerra - Florencja). |
1449 | - | przyznano rodzaj pierwszego patentu (Anglia); zbudowano zamek lontowy do broni palnej (brak lokalizacji - data przybliżona). |
1455 | - | Republika Wenecka otworzyła ambasadę w Genui (Włochy). |
1457 | - | kocz – powóz na resorach z pasów skórzanych (Węgry). |
1458 | - | kanałowe śluzy wielokomorowe (Włochy); szczoteczka do zębów (Chiny - czas przybliżony). |
1463 | - | podstawy nowoczesnej trygonometrii (J. Müller zwany Regiomontanusem). |
1474 | - | pierwsza drukowana książka w Polsce; pierwsze prawa patentowe (Wenecja); pierwszy bank (miasta-państwa we Włoszech - czas przybliżony). |
1480 | - | pierwszy tunel w Monte Viso 75 metrów w Alpach; gwintowana lufa broni palnej (K. Zöllner - Austria). |
1495 | - | Pedro Navarro wysadził twierdzę Castello Nuovo w Neapolu, przy pomocy miny (Włochy). |
1496 | - | pierwszy opis tabaki, tytoniu i zwyczajów palenia (R. Pane); kołowrót z wiadrami (brak lokalizacji - data przybliżona); piżama (Indie - czas przybliżony); znana jest kurara (Ameryka południowa - czas przybliżony). |