Wełna

Włókno naturalne, uzyskiwane z sierści owiec i jagniąt - (zwane również runem).

strzyżenie owiecWełna jest uzyskiwana przez strzyżenie żywych owiec, to świetny surowiec włókienniczy do wyrobu wysokiej jakości tkanin, dzianin i włóknin.
Na Bliskim Wschodzie wyroby z wełny wytwarzano już w starożytności.

Na południu Wyżyny Anatolijskiej położonej w Azji Mniejszej odnaleziono skrawki sukna wełnianego pochodzące z VII wieku p.n.e., ale historia wełny z pewnością jest znacznie starsza - pierwsze zapiski na temat wełny widnieją na Kodeksie Hammurabiego (jest to babiloński zbiór praw zredagowany i spisany w XVIII wieku p.n.e), który wymienia różne rodzaje wełny.

Hebrajczycy - lud biblijny, o którym informacje pochodzą z zapisów w Biblii - w swoich zapiskach na temat życia codziennego, najczęściej wymieniają wełnę.

Za czasów greckich i rzymskich, najpiękniejsze sukna wełniane pochodziły z Miletu. Były farbowane na kolor purpurowy, który był bardzo drogi, i wiele mówił o bogactwie.

Na greckiej wyspie Krecie, w pałacu Knossos, tkano grube sukno z wełny i zdobiono haftami.

pozyskiwanie wełnyRewolucja przemysłowa zapoczątkowana w Anglii i Szkocji w XVIII wieku sprawiła, że wyroby wełniane stały się ogólnodostępne. Pojawiły się również specjalistyczne maszyny - na początku XIX wieku angielski tkacz Titus Salt skonstruował gręplarko-czesarkę. Pojawiać się zaczęło coraz więcej maszyn parowych, powstały bardziej zaawansowane krosna i maszyny przędzalnicze do przędz wełnianych.

Najbardziej popularna jest wełna owcza. Natomiast za jeden z najlepszych gatunków wełny uważana jest wełna z peruwiańskich lam - alpaka. Pozyskane z nich włókna osiągają nawet do 50 centymetrów, są delikatne i błyszczące. Wytwarza się z niej wysokogatunkowe produkty, takie jak kurtki, płaszcze, kołdry.

W zależności od długości strzyży (runa) uzyskuje się przędze czesankowe (z najdłuższych włókien), albo przędze zgrzebne (z krótszych włókien).

Przędza czesankowa jest używana do wytwarzania wysokiej jakości tkaniny, np. gabardyny, i dzianiny dla przemysłu odzieżowego, natomiast przędzę zgrzebną wykorzystuje się do wytwarzania tkanin spilśnianych, oraz przypominających samodziały takie jak sukna i tweedy.
Tą ostatnią tkaninę (która swoją nazwę zawdzięcza rzece Tweed w której już od XV wieku tkacze płukali wełnę), wylansowała wielka kreatorka mody Coco Chanel na początku XX wieku.

Najczęstsze nazwy stosowane w odniesieniu do włókien wełnianych i ich pochodzenia:

   strzałka wełna owcza - merynos, szetland;
   strzałka wełna z lam - alpaka;
   strzałka wełna kozia - moher, kaszmir;
   strzałka wełna królicza - angora.

Wełna to włókno przyjazne i zdrowe dla skóry (pozwala skórze oddychać), miękkie i przyjemne w dotyku. Wolno chłonie wodę z zewnątrz, przez co jest idealnym surowcem na okrycia wierzchnie; wyroby wełniane cenione są również za plastyczność i sprężystość, przez co w mniejszym stopniu ulegają zagnieceniom.