Batyskaf

Z gr. bathys - głęboki, skaphe - łódź, to pojazd podwodny, składający się z tzw. batysfery.

Batysfera (kulista kabina obserwacyjna), jest usytuowana pod kadłubem nośnym, stanowiącym zespół zbiorników napełnionych płynem lżejszym od wody np. benzyną, oraz systemu pływaków i zbiorników balastowych zapewniających możliwość samodzielnego zanurzania się i wynurzania.
Jest wyposażona w urządzenie do regeneracji powietrza.

Batyskaf wyposażony jest także w pędnik umożliwiający ruch w kierunku poziomym. Przystosowany do uzyskiwania wielkich głębokości, używany jest do badań oceanograficznych, oraz prac badawczych i ratowniczych.

Pierwszym batyskafem był belgijski "FNRS-2" (skrót od: Fond National a la Recherche Scientyfigue - Narodowy Fundusz Badań Naukowych, zbudowany w 1948 roku w Holandii, z inicjatywy szwajcarskiego badacza Auguste Piccarda.

Najsłynniejszym batyskafem jest Trieste, którego kabina obserwacyjna została skonstruowana ze stali z domieszką nikluchromu i molibdenu; dla zapewnienia całkowitej szczelności, nitowanie i spawanie zastąpiono sklejaniem.
Rolę balastów spełniły zbiorniki ołowianego śrutu i benzyny.

batyskaf TriesteDzięki tym udoskonaleniom Trieste osiągnął 23 stycznia 1960 roku o godzinie 1.06 w nocy, pod banderą amerykańską, rekordową głębokość 10.919 metrów dotykając dna Rowu Mariańskiego (załoga: Jacques Piccard i Donald Walsh). Zanurzenie trwało 4 godziny i 48 minut, a na dnie oceanu załoga przebywała około pół godziny.

Nieco inne batyskafy buduje się do prac poszukiwawczych, np.: amerykańskie: Alvin (konstrukcji A. Vine'a, zbudowany w 1964 roku, zanurzenie do jednej mili morskiej, promień działania do 4 tysięcy metrów, prędkość 5,8 węzła) i Aluminaut (zanurzenie do 3.800 metrów, promień działania do 180 kilometrów, prędkość 4,5 węzła, wyposażony w "mechaniczne ręce").

Przy użyciu obu tych batyskafów wydobyto w 1966 roku z głębokości 853 metrów jedną z bomb atomowych  zgubionych przez amerykański bombowiec u brzegów hiszpańskiego miasta Palomares.