Oersted Hans

Fizyk i chemik duński (1777 - 1851).

Hans Christian OerstedUczył się a później studiował medycynę i nauki przyrodnicze w Kopenhadze - uzyskał stopień doktora a następnie profesora.

Prowadził doświadczenia z baterią składającą się z 600 płytek cynkowych i srebrnych i w roku 1803, niezależnie od Davy'ego odkrył, że w bateriach Volty lepsze efekty daje zastosowanie roztworów kwasów, niż soli.

Doświadczenia te prowadził jedynie w niedzielne popołudnia w czasie wolnym od wykładów i pracy. Ich wynikiem była opublikowana w 1813 roku w języku francuskim praca na temat badań nad tożsamością sił chemicznych i elektrycznych.
przyrząd Oersteda

W kwietniu 1820 roku podczas przygotowań do wykładu o elektryczności, dokonał zaskakującego odkrycia. Zauważył mianowicie, że igła kompasu umieszczonego nieopodal przewodnika z prądem odchyla się wtedy, kiedy w przewodniku tym płynie prąd.
Przeprowadzone przez niego badania wykazały, że to właśnie ruch ładunków elektrycznych odpowiedzialny jest za powstanie pola magnetycznego. I to nie tylko w przewodnikach, przez które płynie prąd, ale również w magnesach stałych.

Dzięki jego odkryciu powstał później elektromagnes, który w połączeniu z baterią Volty wykorzystano przy tworzeniu telegrafu elektrycznego. Elektromagnes wykorzystano również w aparacie telefonicznym, którego słuchawka przekształciła się w głośnik. Jednak najważniejszym następstwem dokonanego odkrycia przez Oersteda, było stworzenie przez Faradaya magnetycznego generatora prądu elektrycznego.

Zbudowane w późniejszym czasie maszyny elektryczne stworzyły możliwość wytwarzania dużych ilości energii elektrycznej.

Wynalazł piezometr i metodę otrzymywania glinu metalicznego. W 1825 roku jako pierwszy wyprodukował aluminium.
Na jego cześć jednostkę natężenia pola magnetycznego w układzie CGS nazwano ersted.
Dla uczczenia dokonań Oersteda, nadano mu godność szlachecką.

doświadczenie Oersted'aJego doświadczenie rozpoczęło się podczas wykładu o elektryczności. Żeby zademonstrować studentom wydzielanie się ciepła podczas przepływu prądu o dużym natężeniu, Oersted podłączył do baterii elektrycznej długi przewód. W tym momencie leżący niedaleko kompas przestał wskazywać północ. Profesor wywnioskował z tego, że przepływający prąd elektryczny wytwarza pole magnetyczne, które wpływa na zachowanie kompasu.
Dalsze obserwacje wskazały, że igła wychyla się zawsze w tę samą stronę dla prądów płynących w tym samym kierunku. Okazało się również, że poziom wychylenia zależy od natężenia prądu płynącego w przewodniku. Prądy o małym natężeniu powodują małe wychylenie igły, zaś te o dużym natężeniu powodują jej prawie prostopadłe ustawienie.

Odkryte w ten sposób zostało jedno z największych zjawisk przyrody - elektromagnetyzm.

Kontynuatorem jego badań był brytyjski uczony Michael Faraday. Zauważył, że nie tylko prąd powoduje powstanie pola magnetycznego, ale także pole magnetyczne może powodować, że w przewodniku będzie płynął prąd. To szalenie ważne odkrycie znalazło szerokie zastosowanie praktyczne. Jest ono dziś wykorzystywane we wszystkich silnikach elektrycznych. Stanowi ono również podstawę wytwarzania prądu elektrycznego w większości działających obecnie elektrowni.