Narzędzie używane kiedyś jako broń obuchowo-sieczna, oraz do wycinki lasów, rąbania drewna itp.
To najstarsze narzędzie człowieka, używane od ponad 14 tysięcy lat. Początkowo był to kij z obciążonym końcem, z którego rozwinęły się w zależności od zapotrzebowania i zastosowania: maczuga, młotek, motyka, siekiera, topór ciesielski itp.
Początkowo topory (a w zasadzie siekiery), były wykonane z kawałka ostrego krzemienia zamocowanego w rozczepionym stylisku, obwiązywanym dla wzmocnienia sznurami, lub rzemieniami.
W okresie neolitu siekiery posiadały już często wywiercony otwór dla mocowania trzonka.
W późniejszym czasie ostrze wykonywano z brązu, żelaza, a następnie ze stali.
Inne źródła wskazują, że być może przodkiem topora nie jest siekiera, ale maczuga, ponieważ nie wszystkie maczugi miały głowice o tępych kształtach.
Niektóre z nich miały wykonane ostre krawędzie, albo dodane zaostrzone kolce, co czyniło je bardziej efektywnymi na polu walki. I właśnie takie formy miały przekształcić się później w topory bojowe czy nadziaki.
W zależności od miejsca powstania topora i od głównego zastosowania, a niezależnie od tego, jakie narzędzie stało się podstawą do jego historii, topory przybierały różne kształty i rozmiary.
Inaczej wyglądał toporek indiański (tomahawk), inaczej topór kata, a jeszcze inaczej topór bojowy czy toporek strażaka.
Czasem łączono topór z bronią palną, najczęściej z zamkiem kołowym.
W dawnej Rzeczypospolitej spotkać można było topory w formie ozdobnych czekanów, które były chętnie używane i noszone przez szlachtę.
Z kolei, ze względu na sposób walki, można je podzielić na dwa typy: o małym żeleźcu (ostrze) i krótkim toporzysku (uchwyt), przeznaczony do walki na koniu, w bliskim starciu lub do ciskania, oraz o dużym żeleźcu na długim toporzysku - do walki pieszej, ponieważ w średniowiecznej Europie topory były używane głównie przez piechotę, choć chętnie bywały także używane przez rycerstwo.
Topory bojowe dały początek różnego typu broni drzewcowej - m.in. halabardom, berdyszom i szkockim toporom bojowym z Lochaber, oraz (szczególnie te topory, które miały długie ostrza) mieczom.
Topór był chętnie używany jako symbol heraldyczny.