Atlas, to zbiór map różnotematycznych, zazwyczaj wydany w postaci książkowej.
Najwcześniejszy atlas "Geografia", to dzieło matematyka i geografa greckiego pochodzenia Ptolemeusza, pochodzący z około 150 roku n.e.
W 1544 roku, Sebastian Münster wydał w Bazylei w oficynie Henricpetriego zbiór map: "Cosmographia" z kolorowanymi drzeworytami. Zbiór zawierał również dwie mapy Polski, wraz z opisem kraju i umieszczonym nad nim wizerunkiem orła na czerwonym tle.
Za pierwszy nowoczesny atlas, można uznać wydany w maju 1570 roku Theatrum Orbis Terrarum Orteliusa.
Nazwa atlas po raz pierwszy pojawiła się w XVI wieku, w tytule dzieła flamandzkiego matematyka i geografa Merkatora: Atlas Sive Cosmographicae (Atlas albo Opisanie Świata) z lat 1585-1595, i stanowiła nawiązanie do mitologicznej postaci Atlasa, który dźwigał na swoich barkach sferę niebieską - jego wyobrażenie było często umieszczane na stronach tytułowych atlasów.
Warto tutaj wspomnieć również atlas Macieja Quadusa "Fasciculus geographicus...", wydany w Kolonii u Johana Buxemachera w 1600 roku.
W latach 1662 - 1663, kartograf Holenderskiej Kampanii Wschodnioindyjskiej, Willem Jaszoon Blaeu wydał swój atlas.
Był to największy wówczas Wielki Atlas w 12 tomach, zawierający aż 600 map.
Dzisiaj taka pozycja kosztowała by zapewne około 1 miliona złotych...
Z czasem pojęcie atlas znacznie się rozszerzyło i dziś pod tym pojęciem rozumiemy szereg różnych wydawnictw, nie tylko geograficznych.
Atlas ptaków, roślin itp. zawiera ilustracje pozwalające w miarę szybko rozpoznać poszczególne gatunki.
Atlas encefalograficzny pokazuje encefalogramy prawidłowe i towarzyszące różnym schorzeniom z podaniem takiego układu elektrod, który ilustrowaną wadę wykaże.
Ważną rolę odgrywają atlasy anatomiczne, pozwalające ukazać wygląd zdrowych i patologicznych przekrojów ciała. Coraz większego znaczenia nabierają atlasy nieba oraz atlasy Księżyca..
Od końca XX wieku atlasy mogą ukazywać się także w postaci elektronicznej (np. atlasy na CD-ROM-ach, atlasy internetowe). Często oprócz map, atlas zawiera także tabele statystyczne, wykresy, fotografie i ilustracje.