Sekator

Narzędzie niezbędne do pielęgnacji ogrodu, służące do przycinania gałęzi różnej grubości.

Od co najmniej ośmiu tysięcy lat, od epoki neolitu do czasów nowożytnych, człowiek przycinał rośliny - lepiej po tym rosną i wydają większe plony.
Legenda głosi, że rozwój tej gałęzi ogrodnictwa zaczął się od chwili, kiedy osioł św. Wincentego w Hiszpanii, w III wieku n.e. poobgryzał dziką winorośl. W następnym roku wieśniacy zauważyli, że winorośl wydała więcej winogron niż zwykle.
Od tej pory, przycinanie roślin stawało się coraz bardziej powszechne.

Przez długi czas, do przycinania mniejszych i większych gałęzi używano różnego rodzaju noży. Początkowo były to zwykłe, proste noże. Później ich kształt ewoluował, zmieniał się kształt ostrza, pojawiły się też noże składane.

Kolejnym etapem pielęgnacji roślin, było przycinanie gałązek przy pomocy nożyczek.

noże do przycinaniaNa początku XIX wieku, w roku 1819, francuski arystokrata Antoine-François Bertrand de Molleville zaprojektował specjalne nożyce, przeznaczone do cięcia roślin. Swój wynalazek (razem z projektem) przedstawił w branżowym czasopiśmie "Bon Jardinier".


Trudno dzisiaj w to uwierzyć, ale w 1840 roku setki ludzi demonstrowały na ulicach europejskich miast przeciwko wprowadzeniu sekatorów w zastępstwie tradycyjnych metod i sprzętu.
Jednak fakt, że to chyba najłatwiejsze w użyciu narzędzie ręczne sprawił, że pod koniec lat 90-tych XIX wieku, sekatory były sprzedawane już w całej Europie i Stanach Zjednoczonych.

de Molleville i jego projektPonad sto lat później, niemiecki przedsiębiorca Walther Schröder opatentował sekator kowadełkowy, który podbił świat zaledwie w dwa lata.

Obecnie sekatory możemy podzielić na dwa rodzaje:

  Nożycowe, które swoją konstrukcją i działaniem przypominają nożyczki, przeznaczone do cięcia drobniejszych gałęzi, zazwyczaj obsługiwane jedną ręką;
  Kowadełkowe, czyli takie, w których część tnąca składa się z ostrza i stalnicy. Stalnica to element, do którego w trakcie zacisku rączki dociskana jest gałąź przecinana przez ostrze. Ten typ sekatora ma również odmianę do pracy dwoma rękami - posiada długie, mocne, często dodatkowo wydłużane teleskopowo rękojeści, pozwalające na zwiększenie długości do 80 centymetrów, oraz przekładnię dźwigniową zwiększającą siłę nacisku. Przeznaczony jest do cięcia gałęzi drzew lub krzewów o grubości do kilku centymetrów. Ostrze, w celu zmniejszenia oporów tarcia, często pokrywane jest teflonem.

Do gałęzi znajdujących się wysoko - stosuje się sekatory teleskopowe (tzw. żyrafy).
Są i bardziej zaawansowane technologicznie urządzenia tego typu, np. elektryczne, pneumatyczne, oraz wyposażone w laser.

Wszystkie te odmiany sekatorów są powszechnie stosowane przez ogrodników, winiarzy i plantatorów owoców.