Papier

Spilśniona na sicie masa włóknista pochodzenia organicznego, następnie prasowana.

Najstarszy dotąd znaleziony papier z konopi odkryto w Chinach, w grobowcach ówczesnej dynastii Han (180-50 p.n.e.).

Według źródeł chińskich, wynalazku papieru dokonał w 105 roku n.e. eunuch T'saj Lun, nadworny dostojnik i nadzorca robót publicznych.
Jako surowiec zastosował on włókna drzewa morwowego, miazgę bambusową, konopie, szmaty i stare sieci rybackie. Wszystko to, przez ubijanie łączono z dodatkiem wody w kamiennym moździerzu.

Tak otrzymaną papkę, rozcieńczano a następnie czerpano sitem, prasowano, suszono na słońcu i w końcu wygładzano kamieniem.

Będąc tanim i stosunkowo trwałym materiałem piśmiennym, papier znalazł też z czasem w Chinach i inne zastosowanie, m.in. do wyrobu tapetbanknotów i kart do gry. Papier był monopolem chińskim do połowy VIII wieku.

W 751 roku Arabowie pokonali wojska chińskie nad rzeką Talas w Turkiestanie. Wzięli wówczas do niewoli specjalistów od wyrobu papieru, których uprowadzili do Samarkandy. Wkrótce rozpoczęli tam oni wyrób papieru.
Umiejętność ta dotarła w 793 roku do Bagdadu, około 900 roku do Egiptu, skąd przez Afrykę Płn. około 1100 roku do Maroka, aby w połowie XII wieku zawędrować do kalifatu Kordoby w płd. Hiszpanii. Stamtąd sztuka wyrobu papieru rozpowszechniła się na średniowieczną Europę, poczynając od Francji.

W Polsce, pierwszy młyn papierniczy uruchomiono w Gdańsku w 1473 roku.

Papier miał wiele zalet w porównaniu do znanych wcześniej materiałów piśmiennych - był trwalszy i tańszy od papirusu (stosowanego w Egipcie od III tysiąclecia p.n.e.), a nieporównanie tańszy od pergaminu, sporządzanego ze specjalnie wyprawionej skóry młodych jagniąt lub koźląt.

Zapotrzebowanie na papier szybko rosło, zwłaszcza w związku ze stosowaniem od połowy XV wieku druku.
Około 1670 roku wprowadzono w Holandii maszyny do mielenia i mieszania składników masy papierniczej, tzw. holendry, które znacznie uprościły proces produkcji papieru.
W 1799 roku Francuz Nicolas L. Robert wynalazł maszynę wytwarzającą wstęgę papieru, a w 1803 roku przemysłową produkcję papieru na skalę masową podjął Anglik Bryan Donkin.
Aż do końca XVIII wieku papier wytwarzano ze starych szmat. Rozwój piśmiennictwa spowodował znaczne zapotrzebowanie na nowe, tańsze metody wytwarzania papieru.

W 1844 roku produkcję taniego papieru ze ścieru drzewnego zapoczątkował niemiecki tkacz Friedrich G. Keller. Przypadkowo zaobserwował, że osy budują swoje gniazda z materiału bardzo przypominającego papier - używają do tego celu sproszkowanej mączki drzewnej zwilżonej wydzieliną z ich gruczołów. Powstaje delikatna papka, która po stwardnieniu staje się podobna do papieru.
Keller postanowił naśladować osy i... udało mu się.

 

Ciekawostki:
  Wytworzenie jednej tony papieru z makulatury, pozwala uratować dla przyrody 3 metry sześcienne przestrzeni na wysypisku, a także ocalić 17 drzew, 26 tysięcy litrów wody i 4,2 tysiąca kWh energii, które byłyby potrzebne do wytworzenia papieru ze świeżej masy drzewnej. Jest to ważne tym bardziej, że w ostatnich latach produkcja papieru na świecie przekracza 300 milionów ton rocznie. Dzienne zużycie wynosi średnio około 820 - 830 tysięcy ton. Najwięcej papieru, bo około 41% przeznacza się do pisania i druku, do produkcji opakowań zużywa się około 36 % całej produkcji.

  W Polsce produkuje się około 2 miliony ton papieru rocznie.