Materiał budowlany i chemiczny, spoiwo mineralne powietrzne (suchowiążące).
Już około 3000 lat przed naszą erą w Egipcie, występujące w przyrodzie związki wapnia, pomieszane z wodą, piaskiem, a w późniejszym okresie również z gliną, wykorzystywane były jako zaprawy murarskie, oraz tynki.
We wczesnych grobowcach egipskich, ściany pokrywano masą zrobioną z wapna i kamienia gipsowego. Tak wykończoną powierzchnię malowano i dekorowano.
Od najdawniejszych czasów, prawdopodobnie już u ludów koczowniczo-łowieckich, przetwarzano skóry surowe na skóry o właściwościach użytkowych. Stosowano prymitywne garbowanie tłuszczowe, lub wędzenie w dymie - do usuwania włosów stosowano popiół drzewny i właśnie wapno.
Starożytni Grecy i Rzymianie podobno dodawali wapno do skwaśniałych win, w celu poprawienia ich smaku.
Mniej więcej już IV wieku przed naszą erą, Rzymianie odkryli zasady wodnego utwardzania wapna. Po dodaniu wysoko aktywnych postaci krzemionki i korundu, wapno pod wpływem wody twardniało znacznie szybciej - takiej mieszanki wapna i piasku używali do tworzenia trwałej warstwy podkładowej (która była odporna nawet na działanie wody morskiej), na którą nakładano później delikatniejsze materiały: kamień gipsowy, wapno, piasek i pył marmurowy.
Niektóre złoża naturalnego wapna miały bardzo wysoką jakość, a nawet wiele cech cementu. Produkowano z nich tak zwane wapno hydrauliczne, wiążące nawet pod wodą.
Być może jednym ze składników wytworzonego przez Kallinikosa tzw. ognia greckiego (oprócz ropy naftowej), był fosforan wapnia, który można otrzymać właśnie z wapna, kości i moczu.
Od niepamiętnych czasów wapno niegaszone było stosowane w kosmetyce, jako składnik maści do usuwania włosów i włosków.
Co ciekawe, już w czasach kształtowania się państwa polskiego używano wapna do bielenia drewnianych ścian domów, aby łatwiej je było utrzymać w czystości, oraz w celu pozbycia się pasożytów.
W 1808 roku, Humphry Davy dokonał elektrolitycznej analizy wapna (wodorotlenku wapniowego), a w roku 1818 Louis Joseph Vicat - francuski inżynier (wynalazca cementu portlandzkiego) określił skład wapna hydraulicznego.
Obecnie wapno znajduje zastosowanie poza budownictwem również w przemyśle garbarskim i cukrowniczym, a także jako środek bakteriobójczy - oczyszczanie ścieków, bielenie drzew i tym podobne.
Oprócz tego, wapno palone jest używane również jako środek owadobójczy (insektycyd), jako nawóz sztuczny w rolnictwie (podwyższa pH gleby), oraz do otrzymywania karbidu.
Na skalę laboratoryjną wykorzystywany jest m.in. do otrzymywania amoniaku, oraz jako środek odwadniający.
Ciekawostka:
Warto wiedzieć, że kiedy użądli pszczoła, pomocne jest zażycie wapna.