Granat

Pocisk wypełniony materiałem wybuchowym, do rzucania w kierunku nieprzyjaciela.

rodzaje granatówPo wybuchu, granat ma razić nieprzyjaciela odłamkami swej skorupy, lub siłą wybuchu zawartego w nim materiału kruszącego.

Granat ręczny wyposażony jest w zapalnik czasowy lub uderzeniowy, który przed rzuceniem granatu powinien zostać ręcznie uruchomiony.

Już w roku 1232 pod Kajfengiem, Chińczycy używali bombrakiet, czy też właśnie pewnego rodzaju granatów napełnionych prochem.
Broń ta szybko się rozpowszechniła - Mongołowie, najeżdżając w połowie XIII wieku Persję, mieli ze sobą chińskich specjalistów miotających bomby prochowe za pomocą trebuszy.

Wiadomo też, że prawdopodobnie już około 1288 roku (a nie później niż w 1332 roku) w Chinach strzelano przy użyciu prochu z czegoś w rodzaju armat o lufach bambusowych, a potem żelaznych.
Ponoć wiedza o tych działach dotarła do Europy przez Rosję - mają to potwierdzać znaleziska butelkokształtnych średniowiecznych luf armatnich w Szwecji.
Pierwsza europejska wzmianka o prochu pochodzi od angielskiego mnicha Rogera Bacona (około 1260 roku).

Pierwsze granaty zostały użyte w Europie w roku 1427. Były to tzw. granaty włoskie - i ta data jest przyjmowana jako pierwszy znany przypadek z historii wojen w zastosowaniu tej broni.

grenadierGranaty ciskane ręcznie miały początkowo kształt kulisty i powłokę zrobioną z żelaza, gliny lub szkła, czasem nawet z papieru. Zawierały np. kwas, substancje zapalne, lub podrażniające, były wypełniane prochem oraz kamieniami, lub drobnymi kulkami. Zawodne i niebezpieczne w użyciu, ale, celnie rzucone, mogły dokonać przerażającego spustoszenia.

W połowie XVII wieku pojawiły się granaty działowe - pociski wybuchowe, wystrzeliwane z armat. Pierwsze granaty artyleryjskie miały skorupę żeliwną i były używane jako pociski rozpryskowe do rażenia żywej siły nieprzyjaciela.

Po raz pierwszy opisano wybuchającą glinianą "bombę", która spowodowała szkody w bitwie między armią francuską i hiszpańską w roku 1528.

Granatów zarówno ręcznych (które ważyły około 1,5 kilograma), jak i artyleryjskich na szeroką skalę zaczęto używać w siedemnastym wieku. Używano ich zwłaszcza podczas oblężeń, bowiem zasięg rażenia był zwykle większy od zasięgu rzutu.
Zaczęto wówczas tworzyć również specjalne oddziały w kompaniach piechoty, składające się z żołnierzy specjalnie uzdolnionych do miotania granatem, czy też prowadzono specjalne szkolenia i wreszcie organizowano pierwsze pułki grenadierów. Do formacji grenadierów dobierano silnych, wysokich żołnierzy - zdolnych nosić torby pełne granatów i rzucać nimi daleko.

Granaty odpalano od wolno tlących się lontów - dlatego grenadierzy byli "nieodporni" na deszcz, czy inną wilgoć.
W osiemnastym wieku granaty ręczne zaczęły wychodzić z użycia; w drugiej połowie dziewiętnastego wieku stosowano je już rzadko.
Od dziewiętnastego wieku granaty artyleryjskie są stosowane jako pociski burzące.

Odrodzenie granatów ręcznych, szeroko używanych w wojnach nowoczesnych, nastąpiło podczas wojny rosyjsko-japońskiej (1904-1905). kiedy to okazało się, że nawet nowoczesna broń i artyleria nie daje tak wielkich efektów w zdobywaniu pozycji nieprzyjaciela - jak właśnie granat.
Rosjanie podczas tych walk produkowali granaty bezpośrednio za linią frontu. Była to czysta prowizorka, oparta na pociskach artyleryjskich, czy zwykłych puszkach napełnionych piroksyliną.

Obecnie, najczęściej spotykane granaty możemy podzielić na:
  artyleryjskie,
  błyskowe,
  ręczne:
    obronne (kilkunasto-kilkudziesięciometrowy promień rażenia),
    zaczepne (kilkumetrowy promień rażenia),
    przeciwpancerne;
  dymne,
  odłamkowe,
  zapalające.