Fototranzystor

Tranzystor uruchamiany nie przez prąd, lecz przez silne natężenie światła.

jeden z pierwszych fototranzystorówPo raz pierwszy usłyszano o tym wynalazku 30 marca 1950 roku. Fototranzystor (bo tak nazwano ten element optoelektroniczny złożony z trzech warstw półprzewodnika o kolejno zmieniających się typach przewodnictwa), wynalazł (dwa lata wcześniej) doktor John Northrup Shive, pracownik firmy Bell Telephone Laboratories z siedzibą w Murray Hill w stanie New Jersey (USA).

symbol fototranzystoraDziałanie fototranzystora jest podobne do działania tranzystora, z tą różnicą, że prąd kolektora nie zależy od prądu bazy, lecz od natężenia promieniowania oświetlającego obszar bazy. Oświetlenie wpływa na rezystancję obszaru emiter-baza. Wykorzystuje się tu zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne, tj. zjawisko fotoprzewodnictwa.
Inaczej mówiąc, dzięki temu że złącze kolektor - baza jest wykonane jak fotodioda, to promieniowanie padające na ten obszar powoduje przepływ prądu bazy, który po wzmocnieniu powoduje prąd kolektora. Przez to możliwe jest sterowanie prądem kolektora przez sygnały świetlne.

fototranzystorFototranzystor jest detektorem o czułości wielokrotnie większej niż czułość fotodiody, ponieważ prąd wytworzony pod wpływem promieniowania ulega dodatkowemu wzmocnieniu.
Fototranzystory wykonuje się najczęściej z krzemu.

Dzięki temu, że fototranzystory mogą pracować również jako fotoogniwo czy fotodioda, to znalazły duże zastosowanie.

Głównymi obszarami zastosowania są układy automatyki i zdalnego sterowania, układy pomiarowe wielkości elektrycznych i nieelektrycznych, przetworniki analogowo - cyfrowe, układy łączy optoelektronicznych, czytniki taśm i kart kodowych, itp.