Typ telewizyjnego programu rozrywkowego, w którym sprawdzana jest wiedza uczestników.
Początki teleturniejów (ang. game shows) sięgają lat 30-tych XX wieku.
Wynalazcą tego rodzaju rozrywki był Roy Ward Dickson - brytyjski i kanadyjski producent radiowy i telewizyjny - często nazywany "Królem Quizu".
Początkowo w kanadyjskim radiu prowadził audycję "Professor Dick and His Question Box".
Popularność tego rodzaju audycji była tak wielka, że w ciągu dwóch lat od jej rozpoczęcia, w radiostacjach całej Ameryki Północnej pojawiło się około 200 tego rodzaju programów.
Wkrótce nowy gatunek programu został zaadaptowany przez telewizję.
Przez kilkadziesiąt lat, Dickson tworzył i prowadził liczne popularne teleturnieje. Najbardziej znany jest jako twórca oryginalnej kanadyjskiej wersji teleturnieju "Pan i Pani". Założeniem tego niezwykle popularnego teleturnieju było sprawdzenie wiedzy par o sobie nawzajem. Format odniósł tak ogromny sukces, że został później przejęty w Wielkiej Brytanii, gdzie był emitowany przez kolejne 21 lat.
W 1961 roku Dickson wyprodukował teleturniej, który cieszył się ogromną popularnością - w konkursach jego autorstwa w pewnym momencie uczestniczyło aż 438 000 widzów.
Popularność programu telewizyjnego, ma ścisły związek z dochodami stacji telewizyjnej za emisję reklam. Stąd niektórzy producenci teleturniejów emitowanych w USA w połowie lat 50-tych XX wieku, zaczęli manipulować przebiegiem rozgrywek tak, aby wzrosła popularność ich programów. Po ujawnieniu machlojek okazało się, że skutek był odwrotny od zamierzonego - oglądalność teleturniejów gwałtownie spadła.
Dopiero kiedy w latach sześćdziesiątych XX wieku, znacznie zmniejszono wartość nagród pieniężnych i dopuszczono nagrody rzeczowe, oglądalność programów z gatunku game show ponownie wzrosła.
Pierwszy polski teleturniej wprowadzony pod koniec lat pięćdziesiątych, miał tytuł "Krzyżówka z papugą".
Pod koniec lat 60-tych XX wieku, tego typu programów było już całkiem sporo - do najpopularniejszych należały: Kółko i krzyżyk, 20 pytań, Parada kłamców i blagierów, Drzewko mądrości, Śladami Pitagorasa, Dwadzieścia jeden i Wiem wszystko.
W roku 1962 przeniesiono na grunt polski "Wielką grę" (była to bardzo luźna adaptacja scenariuszy odpowiednich programów: włoskiego i amerykańskiego). Program nadawany był raz w miesiącu - w niedzielę, (od 1962 do 2006 roku - przez 44 lata!).
Pytania były bardzo szczegółowe, specjalistyczne, ale i tak było kilku takich zawodników, którzy wygrywali teleturniej kilkakrotnie.
Wysokość nagrody odpowiadała przeciętnym rocznym zarobkom w Polsce.
Pierwszym polskim teleturniejem opartym w pełni na licencji, jest Koło Fortuny (ang. Wheel of Fortune), którego emisję rozpoczęto w 1992 roku. Ten teleturniej jest wyświetlany z przerwami do dzisiaj.
Najdłuższymi, trwającymi do dziś są teleturnieje: Jeden z dziesięciu i Familiada (oba teleturnieje są emitowane od 1994 roku).
Najwyższa wygrana jaka dotychczas padła (po raz pierwszy) w historii polskich teleturniejów to milion złotych, którą zdobyto w teleturnieju Milionerzy w odcinku wyemitowanym 28 marca 2010 roku.
