Rodzaj ogniotrwałego naczynia wypełnionego woskiem, parafiną, stearyną, w którym zatopiony jest knot.
To szklane bądź plastikowe naczynie można też uzupełniać osobnym wkładem.
Zwyczaj zapalania pochodni, świec, albo ognisk na cmentarzach narodził się jeszcze w pogańskiej Europie. Szczególnie popularny był na terenie dzisiejszej Litwy i Białorusi, gdzie w nocy z 31 października na 1 listopada obchodzono dziady. Przyzywano wówczas z zaświatów dusze zmarłych, by pomóc im i zaspokoić ich cielesne potrzeby. Na grobach bliskich stawiano jedzenie oraz napoje, by duchy mogły się posilić, oraz palono ogień, który miał odstraszać upiory i pozwalać na ogrzanie się zbłąkanym duszom. Ogień pomagał również duchom w odnalezieniu drogi do domu.
Słowo znicz pochodzi od litewskiego słowa žinys, które oznacza szeptuna, znachora, wieszcza.
W czasach chrześcijańskich, ogień stał się symbolem obecności Boga wśród nas, był i jest metaforą naszej wiary w życie wieczne.
Symbolizuje także radość i prawdę, ponieważ rozjaśnia mroki niewiedzy, niszczy kłamstwo i grzech. Umieszczany na nagrobkach w postaci płonącej świecy symbolizuje nadzieję na nowe życie.
W 741 roku papież Grzegorz III ustanowił 1 listopada dniem Wszystkich Świętych. Modlono się wówczas jedynie za dusze świętych.
W roku 1311, decyzją Stolicy Apostolskiej, wprowadzono Dzień Zaduszny do kalendarza oraz liturgii rzymskiej i stopniowo upowszechniono w całym Kościele katolickim. Intencjami modlitewnymi zaczęto obejmować wszystkich zmarłych chrześcijan.
Dzisiaj znicze nagrobkowe zapalane są w celu upamiętnienia osób zmarłych, oraz w miejscach czczących pamięć istotnych wydarzeń historycznych.
Nadal jednak tradycja zapalania zniczy na grobach bliskich obowiązuje przede wszystkim w krajach katolickich, przy czym we Francji i Niemczech nie jest zbyt popularna.
W USA w wielu stanach zapalania zniczy zabraniają przepisy przeciwpożarowe. Za to ten zwyczaj staje się coraz bardziej popularny w Japonii i Korei, gdzie jednak przeważają znicze z wkładem LED.
Ciekawostka:
Ceny najdroższych zniczy w Polsce przekraczają nawet 100 złotych za sztukę.