Wizytówka

Najczęściej prostokątny kartonik, zapisany treścią zależną od rodzaju wizytówki.

Wręcza się ją często podczas nawiązywania znajomości. Jest oznaką uprzejmości i szacunku, a współcześnie może również pełnić funkcje reklamowe.

Już w starożytnym Rzymie i Bizancjum używano tabliczek (tzw: diptychos), które oprócz wizerunku właściciela miały również miejsce z woskiem do pisania. W formie podobnej do współczesnych, najwcześniej wizytówki pojawiły się w III wieku n.e. w Chinach.

Urzędnicy chińscy musieli posiadać wizytówki z papieru czerpanego, na których było jedynie imię i nazwisko jej właściciela, oraz zajmowane stanowisko. Miały wówczas ogromną moc - otwierały bramy domów możnowładców i zmuszały do wykonywania wszelkich rozkazów w imieniu monarchy. O jej popularności może świadczyć fakt, że już Marco Polo, podczas pobytu w Chinach otrzymywał bilety wizytowe od mandarynów.

W Europie, na dworze Ludwika XIV popularne były tzw. Visite Biletes, które ułatwiały rozwiązywanie problemów nastręczanych przez bogate życie towarzyskie, w Rosji rozpowszechniły się za czasów Katarzyny II.

Początkowo imię, nazwisko i tytuł wpisywano na kartoniku odręcznie. Później zaczęto je zdobić podobiznami właścicieli wykonywanymi przez artystów. Z czasem forma wizytówki przybrała formę małych, kunsztownie wykonanych dzieł sztuki. Pod tym względem nie miały sobie równych tzw. wizytówki weneckie (zwłaszcza te z XVII wieku), zdobione motywami roślinnymi, architektonicznymi, herbami rodowymi - były to prawdziwe dzieła sztuki.

Pierwsze drukowane wizytówki pojawiły się w Niemczech pod koniec XVIII wieku. Pierwotnie były to małe listy, które na jednej stronie nosiły nazwisko adresata, wysyłającego i krótkie pozdrowienie. Później, kiedy zaczęto je zdobić, pisano na nich tylko nazwisko wysyłającego, resztę miejsca zapełniał rysunek.

Te małe kartoniki były ważnym elementem życia codziennego. Wręczano je nowo poznanym osobom, dołączano do przesyłanych prezentów i kwiatów, służyły do korespondencji. Niektóre z nich (jak na ilustracji obok) przekształciły się z biletów życzeniowych w pocztówki.

W Polsce z biletów wizytowych korzystano już za czasów Stanisława Augusta - pierwszymi, którzy posługiwali się nimi byli posłowie Sejmu Czteroletniego. W powszechnym użyciu były od końca XVIII wieku i stały się wręcz nieodzowne podczas składania wizyt i rewizyt.
Osoba, której złożono wizytę przesyłała swój bilet lub składała rewizytę. Jeśli nie zastano gospodarza w domu, pozostawiano swój bilet wizytowy ze złamanym górnym lewym rogiem. Oznaczało to, że właściciel biletu był osobiście.

Obecnie najczęściej wizytówki dzielimy na prywatne i firmowe. Pierwsze z nich zamawiają osoby indywidualne z przeznaczeniem na kontakty czysto towarzyskie. Wizytówki firmowe prezentują człowieka na tle firmy, którą prezentuje.

Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że Japończycy mają w zwyczaju wymieniać wizytówki jeszcze przed pierwszym podaniem ręki. Fakt nieposiadania biletu wizytowego uważany jest tam za nietakt. Co ciekawe - swoją wizytówkę podają obiema rękami i oczekują, że również obiema rękami wizytówka zostanie odebrana. Dobry zwyczaj nakazuje też, żeby osoba zajmująca niższe stanowisko podała swoją wizytówkę jako pierwsza.