Tal

Miękki metal, pierwiastek chemiczny o symbolu Tl (z gr. thallós - zielony pęd).

symbol taluTen srebrzysto-biały metal, w czystej postaci przypomina z wyglądu cynę, ale kiedy jest wystawiony na działanie powietrza, jego powierzchnia utlenia się, matowieje i zaczyna przypominać ołów.
Jest tak miękki, że można go kroić nożem - i charakteryzuje się niską temperaturą topnienia (304° Celsjusza).

Przez to, że natychmiast reaguje z powietrzem, tal w swojej czystej postaci nie ma praktycznego zastosowania. Wykorzystywane są za to jego związki -  przez długi czas siarczan talu stosowany był jako trucizna na szczury (z powodzeniem stosowana także w morderstwach). 

Inne związki talu wykorzystywane są w optyce, m. in. do produkcji szkła o dużym współczynniku załamania światła, w elektronice jako detektory podczerwieni oraz promieniowania gamma, półprzewodniki czy elektrody.
Stosowany jest także w medycynie, urządzeniach pomiarowych (np. pomiary w niskich temperaturach) oraz w niektórych typach baterii.
Związki talu są silnie toksyczne. Sam tal w formie pyłu jest również silnie toksyczny.

talPierwiastek został odkryty przez dwóch pracujących niezależnie od siebie badaczy. 
W roku 1861, niewielkie ilości talu w posiadanej próbce, odkrył  (wykorzystując do tego nowo opracowaną metodę tzw. analizę widmową), angielski fizyk i chemik William Crookes. Poza samym odkryciem, Crookes ani nie wydzielił tego pierwiastka w stanie wolnym, ani też nie uzyskał żadnych jego związków.

Po tym, jak Crookes pochwalił się swoim odkryciem, francuski fizyk i chemik Claude Auguste Lamy stwierdził, że próbka "nowego pierwiastka" Crookesa nie jest czysta (że to siarczek talu), a nie czysty pierwiastek, i na dowód pokazał wyizolowaną przez siebie w 1862 roku sztabkę czystego talu. On również określił właściwości tego pierwiastka.
Do dzisiejszego dnia nie zostało jednak rozstrzygnięte, któremu z nich przysługuje palma pierwszeństwa. W rezultacie uważa się ich za współodkrywców, chociaż nie współpracowali.