Obiekt zlokalizowany przy szlakach turystycznych, zapewniający miejsce odpoczynku.
W przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych staje się również miejscem schronienia dla turystów. Prawdopodobnie pierwsze górskie schronisko powstało w Sudetach. To tam właśnie, pod koniec XVII wieku rozpoczęły się turystyczne wędrówki.
W roku 1813, Franciszek Pabel, właściciel oberży w Karlsbergu - lokalu otwartego dla odwiedzających górę gości (dzisiaj Karłów), został pierwszym urzędowo mianowanym, oficjalnym przewodnikiem górskim na świecie.
Zaszczytny certyfikat pierwszego w Prusach przewodnika turystycznego uzyskał od króla Prus, Fryderyka Wilhelma III.
Pabel stworzył również pierwszą trasę turystyczną na Szczeliniec Wielki - był inicjatorem wykonania 665 kamiennych stopni prowadzących na niezdobyty dotąd szczyt.
On był również autorem nazw formacji skalnych, jakie można oglądać na tym turystycznym szlaku.
Na początku XIX wieku rozpoczęła się era turystyki w Tatrach.
Pierwszy schron dla turystów (koliba) został postawiony przez właściciela dóbr zakopiańskich Emanuela Homolacs nad Morskim Okiem w 1827 roku.
Był to obiekt bez dozoru, można tam było jedynie w spartańskich warunkach zanocować, ale jedzenie trzeba było mieć swoje.
Mimo to, niedługo potem powstawać zaczęły następne takie obiekty.
Wkrótce okazało się, że turystyka górska szybko stała się bardzo popularna. Dlatego w roku 1836, nad Morskim Okiem zbudowano pierwsze schronisko. Początkowo, przez pierwsze lata obiekt był otwarty dla turystów tylko latem i to zaledwie przez dwa miesiące. Budynek był bardzo mały i skromny, i dysponował miejscami noclegowymi tylko dla 25 turystów.
To pierwsze schronisko uległo zniszczeniu podczas pożaru w roku 1865, ale dziewięć lat później zostało odbudowane.
Tylko na terenie naszej części Karpat Wschodnich było wybudowanych co najmniej 15 schronisk, w całej Polsce jest 87 takich obiektów - w Alpach jest ich około 2500. Oprócz schronisk, mamy jeszcze bacówki, górskie hotele, z których aż 60 należy do PTTK.
W związku z ograniczeniami wynikającymi z programu Natura 2000, budowy nowych obiektów nie planuje się.
Najwyżej położone polskie schronisko znajduje się w Dolinie Pięciu Stawów w Tatrach - 1671 metrów nad poziomem morza.
Ciekawostki:
Alpejskie schronisko Capanna Margherita, leży na wysokości 4554 metrów nad poziomem morza - jest w nim ponoć nawet bankomat.
Najwyżej położonym schroniskiem świata jest Whymper - 5000 metrów nad poziomem morza, położone pod Chimborazo (najwyższy szczyt Ekwadoru - 6263 n.p.m.) - gdzie cena za nocleg wynosi 15 dolarów.
