Dawna nazwa liczącej maszyny mechanicznej - z (gr. arithmós - liczba + metreín - mierzyć).
Urządzenie najczęściej było przeznaczone do wykonywania dodawania lub odejmowania, natomiast mnożenie i dzielenie można było dokonywać przez wielokrotne dodawanie lub odejmowanie. Napędzany był ręcznie (korbką lub dźwignią), lub elektrycznie.
W końcowej fazie rozwoju, arytmometry dokonywały już automatycznego pierwiastkowania.
Innym kierunkiem rozwoju arytmometrów były maszyny do księgowania i fakturowania, będące połączeniem urządzeń liczących z maszyną do pisania.
Pierwsze znane cyfrowe mechaniczne urządzenie liczące, którym była czterodziałaniowa maszyna licząca, skonstruował na zamówienie Johannesa Keplera w 1623 roku niemiecki astronom i matematyk Wilhelm Schickard.
Maszyna o nazwie "Zegar liczący", miała pomóc Keplerowi w jego astronomicznych (dosłownie i w przenośni) rachunkach, choć powstała znacznie wcześniej, niż "Maszyna Arytmetyczna" B. Pascala.
Ten 6-cyfrowy sumator liczb (zbudowany z elementów drewnianych), działał na zasadzie sumowania obrotu kół zębatych połączonych przekładnią dziesiętną - był nieco podobny w konstrukcji do suwaka logarytmicznego.
Co ciekawe, sumator miał nawet dzwonek, który sygnalizował przepełnienie.
Do mnożenia maszyna wykorzystywała udoskonalone, wykonane w formie walców pałeczki Napiera. Niestety, urządzenie spłonęło w 1624 roku, w czasie wojny trzydziestoletniej, a twórca, prawdopodobnie z obawy przed inkwizycją nie podjął się już więcej ponownej jego budowy.
Dopiero w 1960 roku, na podstawie opisów i szkiców zawartych w odnalezionych listach Schickarda do Keplera, maszynę zrekonstruował baron Bruno von Freytag-Löringhoff.
W XIX wieku pojawiły się uwspółcześnione arytmometry, które na długi czas (aż do pojawienia się kalkulatora a potem komputera), zajęły główne miejsce w różnego rodzaju bankach, biurach obrachunkowych czy szkołach.
Około roku 1851, we Francji, Thomas de Colmar rozpoczął masową produkcję zaprojektowanego przez siebie urządzenia i w ciągu 25 lat sprzedał około 1500 egzemplarzy (40% we Francji, reszta została wyeksportowana). Przyrząd ten uznawany jest za pierwszy model maszyny liczącej, który został wprowadzony do produkcji masowej.
O tym, jak duże było zapotrzebowanie na tego typu urządzenia świadczyć może fakt, że w sierpniu 1888 roku, William Seward Burroughs opatentował swoją maszynę do dodawania, a zaledwie już kilka lat później (w roku 1905), założona przez niego firma o nazwie American Arithmometer Corporation była warta 5 milionów dolarów.