Su Song

Uczony chiński - Sū Sòng (1020 - 1101).

Su SongBył astronomem, kartografem, farmakologiem, zoologiem, botanikiem, inżynierem i na dokładkę poetą.
Pełnił także funkcje urzędnicze, m.in. był ambasadorem.

Urodził się w pobliżu miasta Quanzhou. Astronomią interesował się od młodości - studiował ruchy nieba z wykorzystaniem małej sfery armilarnej, którą miał w domu.

Jednym z jego największych osiągnięć było zbudowanie z nakazu cesarza Zhezong zegara wodnomechanicznego w średniowiecznym Kaifengu w roku 1086.wieża zegarowa Su Songa - rekonstrukcja

Zegar był w kształcie 12-metrowej wieży, napędzany wodą z zastosowanym mechanizmem wychwytowym, jak we współczesnych zegarkach mechanicznych.

W jego wieży zegarowej, po raz pierwszy została zastosowana przekładnia łańcuchowatian ti (天, "niebiańska drabina"), jak ją nazywał w swoim traktacie.
Dzięki zastosowanym 133 mechanizmom, zegar wskazywał i wybijał godziny - był jednak głównie przeznaczony do użytku cesarskich astronomów i astrologów.

Na jego szczycie znajdowała się napędzana przez mechanizm wodny sfera armilarna, ważąca 10 do 20 ton, oraz wykonany z brązu globus nieba o średnicy około 1,3 metra.

zegar Su Songa - budowa wewnętrzna

Mechanizm zegarowy napędzał też figurki ubrane w typowe stroje chińskie, które o określonych porach wyłaniały się z miniaturowych drzwiczek i pokazywały plakietki z wypisaną godziną; upływ czasu sygnalizował dźwięk bębnów i dzwonów.

Interesował się chińskim kalendarzem, napisał na ten temat rozprawę, za którą w 1042 roku otrzymał najwyższy tytuł jinshi.

Jego zainteresowania kalendarzem i astronomią pomogły mu w karierze urzędniczej, w której doszedł do rangi wiceministra ds. personelu.
Później został ministrem sprawiedliwości.

W 1070 roku, wraz z zespołem uczonych zredagował Bencao Tujing (Ilustrowaną Farmakopeę) - było to przełomowe dzieło w botanice farmakologicznej, a także zoologii i mineralogii, które zawierało informacje o wielu lekach, m.in. o wykorzystaniu efedryny do celów leczniczych.

Jako pierwszy w Chinach dał farmaceutyczne opisy roślin takich jak len, czy pokrzywa.

Zawarł tam również wiele cennych treści z dziedziny metalurgii, oraz przemysłu żelaznego i stalowego w jedenastowiecznych Chinach.

Usystematyzował opisy minerałów i ich zastosowań w medycynie, np. wykorzystywanie różnych form miki w leczeniu niestrawności.
Pisał o strukturze rodzimego cynobru, znakach jakie towarzyszą złożom rud, oraz opisywał różne formy krystaliczne.