Jeden z siedmiu cudów średniowiecznego świata.
Katakumby Kaum asz-Szukafa (arab. مقابر كوم الشقافة), to podziemna nekropolia wykuta w skałach, w Aleksandrii w Egipcie.
Pierwsze grobowce powstały tam pod koniec I wieku n.e., a cała nekropolia funkcjonowała do IV wieku n.e.
Grecka nazwa to Lofus Kerameikos (wzgórze skorup) i pochodzi od rozbijanych glinianych naczyń, których nie wolno było wynosić z katakumb po pogrzebowych biesiadach.
Cały ten podziemny cmentarz składa się z 3 poziomów. Najniższy z nich został zalany przez wody podskórne i jest niedostępny dla zwiedzających. Do pozostałych dwóch poziomów prowadzi klatka schodowa w kształcie spirali o szerokości 6 metrów. Dzięki niej dociera tutaj światło i powietrze - zresztą, to jedyne źródło światła i świeżego powietrza w katakumbach.
Na pierwszym poziomie znajduje się westybul z niszami, które zostały ozdobione muszlami z alabastru, rotundy, oraz sali triclinium funebre (o powierzchni 9 metrów kwadratowych) z ławami, gdzie odbywały się uczty ku czci zmarłych osób.
Najbardziej interesujące groby znajdują się na niższym poziomie. Bogate zdobienia pochodzą z czasów Domicjana oraz Trajana i są mieszanką stylu egipskiego, a także grecko-rzymskiego. W dole leży grób główny i znajduje się wejście do Kaplicy Grobowej - kopii greckiej świątyni, w której wykuto 3 nisze na sarkofagi.
Wszystko przetrwało do naszych czasów w idealnym stanie.
Katakumby odkrył przypadkowo w 1900 roku jeden z aleksandryjczyków, wydobywających w kamieniołomach kamień.
Ze względu na ich unikatowość, uznane zostały za jeden z siedmiu cudów średniowiecznego świata. Wiąże się to zarówno z ich rozplanowaniem, jak i widocznym połączeniem tradycji egipskich, greckich i rzymskich.
