Miedzioryt

Jedna z technik druku wklęsłego, to najstarsza technika graficzna wykonywana na metalu.

wykonanie rysunku na płytce miedzianejDawne nazwy miedziorytu to: sztych, kopersztych, z łac. cuprum - miedź, z niemieckiego Kupferstich.

Miedzioryt stosowano już w pierwszej połowie XV wieku. Wynalazek tej techniki druku przypisywany jest florenckiemu złotnikowi, rysownikowi i grawerowi Maso Tommasoii Finiquerra.

Żeby otrzymać odbitkę, należy w wypolerowanej płycie miedzianej przy pomocy rylca wykonać rowki będące odwzorowaniem rysunku, po czym oczyścić te rowki z opiłków i wypełnić je farbą. Nadmiar farby jest usuwany tak, że farba pozostaje jedynie w wyżłobionych rowkach.

odbitkaOdbitkę wykonuje się na zwilżonym papierze przy pomocy prasy.

Najstarszy miedzioryt pochodzi z roku 1446.

Pod koniec wieku XVII rozpowszechnił się miedzioryt punktowany (puncowy), który był popularny zwłaszcza w Anglii. Nadawał się do kopiowania subtelnych miniatur - niezmiernie delikatne efekty osiągano przez wybijanie na płycie drobniutkich otworków stemplami i młoteczkami.
Odbitki często były dodatkowo kolorowane.

miedzioryty i odbitkiOprócz ilustracji do książek, tą techniką wykonywano drogie karty do gry. Ich wykonanie wymagało nie lada umiejętności kowalskich i grawerskich. Charakteryzowały się one dużą dbałością o szczegóły prezentowanych postaci i symboli. Talie tak zdobionych kart często były dawane jako prezent ślubny, lub stanowiły część spadku i były traktowane jako rzecz niezwykłej wartości. Często były produkowane specjalnie dla kolekcjonerów.

Ciekawostka:
 strzałka Odmianą miedziorytu jest tzw. sucha igła - po wyżłobieniu rowka igłąblacha miedziana nie jest czyszczona z wystających wiórków, które zatrzymują farbę. Tak powstały rysunek daje efekt tak zwanego dymka obok głównej kreski - efekt miękkiej linii.