Alotropowa odmiana tlenu, składająca się z trójatomowych cząsteczek - bladoniebieski gaz.
Nazwa wywodzi się ze starogreckiego ὄζον (ódzōn) - czyli pachnący.
W warunkach naturalnych ozon tworzy się w momencie wyładowań elektrycznych, i ma większą gęstość od powietrza.
Został odkryty w 1840 roku. Jego odkrywca, niemiecki chemik Christian Friedrich Schönbein nadał mu również nazwę, oraz (jako pierwszy) opisał jego właściwości.
Pięć lat później, w 1845 roku J.Ch.G. Marignac i A. de La Rive ustalili, że ozon jest odmianą tlenu.
Jest gazem niepalnym, ale może podtrzymywać proces spalania. Dobrze rozpuszcza się w wodzie. Jest nietrwały termicznie i rozpada się stopniowo do tlenu już w temperaturze pokojowej.
Wzór O3 ustalony został w roku 1865, przez chemika szwajcarskiego Jacques’a-Louisa Soreta.
W roku 1887 Karol Olszewski opisał skroplenie ozonu za pomocą schłodzenia w ciekłym tlenie i oszacował jego temperaturę wrzenia na -106° Celsjusza, natomiast nie zdołał uzyskać ozonu w stanie krystalicznym. On też, jako pierwszy opisał wybuch skroplonego ozonu.
Okazało się bowiem, że ozon w stanie ciekłym ma skłonność do rozkładu wybuchowego przy kontakcie ze śladowymi ilościami substancji organicznych i reduktorów, a także w wyniku wszelkich gwałtownych zmian fizycznych, np. wstrząsu, raptownego ogrzania, lub ochłodzenia itp.
Wybuchy ozonu są bardzo silne i prowadzą często do całkowitego zniszczenia aparatury nawet przy pracy z kilkoma gramami substancji.
Ten gaz jest jednym z najskuteczniejszych znanych środków dezynfekcyjnych - stosuje się go przy dezynfekcji wody.
Naturalnie gromadzi się w stratosferze, tworząc warstwę ozonową, która pełni ważną rolę w pochłanianiu części nadfioletu dochodzącego ze Słońca do Ziemi - zatrzymuje około 95% ultrafioletowego promieniowania Słońca, chroniąc nas między innymi przed rakiem skóry, zaćmą i problemami z układem odpornościowym.