Zbity, prześwitujący, biały lub nieco zabarwiony minerał, będący odmianą gipsu lub kalcytu.
Alabaster gipsowy od kalcytowego (podobne do siebie zewnętrznie) odróżnić można przede wszystkim po ich twardości - ten gipsowy można bez trudu porysować paznokciem, natomiast, żeby zarysować kalcytowy, trzeba użyć ostrego noża z dobrej jakościowo stali.
Minerał może być mlecznobiały, delikatnie zaróżowiony, pokryty beżowymi cętkami lub żółtobrązowymi żyłkami, zabarwiony na żółtawo lub zielonkawo.
Nazwa pochodzi od greckiego słowa alabastros, lub staroegipskiego miasta Alabastron położonego na wschód od Teb, w którego pobliżu wydobywano jedną z odmian tego materiału, tzw. alabaster kalcytowy.
Znany był już w starożytności, i uznawany za wyśmienity surowiec rzeźbiarski, wykonywano z niego przedmioty dekoracyjne i użytkowe - służył do wyrobu m.in. waz, pucharów, puzder, tacek, świeczników, popielnic, abażurów, stiuków i rzeźb.
Używano go jak kamień okładzinowy, oraz wykorzystywano do produkcji sypkiego gipsu.
Najstarsze znalezione przedmioty z alabastru, są datowane na 3500-3000 rok p.n.e.
Na ilustracji obok, pochodząca z grobowca Tutenchamona ozdobna alabastrowa lampa oliwna ze zdobieniami, z 1356 roku p.n.e.
W średniowieczu, pod nazwą szkło maryjne (ze względu na jego przezroczystość), używano cienkich płyt z alabastru jako szyb do okien i witraży w klasztorach w Grecji, we Francji, Włoszech i Hiszpanii.
Szczyt popularności alabastru w rzeźbiarstwie przypadał na XVI i XVII wiek. Był on na masową skalę wykorzystywany w warsztatach Niderlandów i innych krajach.
Dzisiaj nadal chętnie stosowany. Wydobywany we Włoszech i w Egipcie.