Gra, w której gra się na szachownicy z 64 polami, używając 24 pionków (po 12 dla każdego gracza).
Korzeni tej gry trzeba chyba szukać w starożytnym Egipcie.
Już 3000 lat p.n.e. znano tam grę planszową o nazwie Senet, którą (wedle wierzeń dawnych Egipcjan) stworzył bóg Tot - bóg mądrości i wynalazca pisma (hieroglifów). Dowodem na jej istnienie jest fresk z grobowca Merknera przedstawiający egipskich bogów przy "partyjce" Seneta.
W starożytnej Grecji pasjonowano się grą w Petteia (kamyki) - tzw. warcaby greckie.
Wynalazł je Palamades, jeden z bohaterów mitologii greckiej podczas oblężenia Troi. Ten sam Palamades miał także wymyśleć grę w kości.
Gra stała się na tyle popularna, że słynny filozof i historyk grecki Platon opisywał w swoich dziełach pojedynki na warcaby pomiędzy egipskim bogiem Totem i boginią Księżyca, a pisząc o sposobach i metodach gry w warcaby stwierdzał, że "niedoświadczony gracz szybko bywał tak zablokowany lub odcięty, iż nie miał gdzie swoimi pionkami odstąpić".
W starożytnym Rzymie grecka Petteia przekształciła się w Latrunculi (grę w rozbójników) - czyli jakbyśmy dziś powiedzieli warcaby rzymskie, w które grano równie chętnie jak w Grecji. O stopniu popularności tej gry świadczą m.in. zapisane przez Senekę słowa, że "niejeden z tych co biegli do swego domu (w Rzymie) ogarniętego pożarem, zatrzymywał się nagle, aby przypatrzeć się interesującej partii rozgrywanej na ulicy".
Warcaby znane nam w dzisiejszej postaci powstały na Półwyspie Iberyjskim na przełomie XV i XVI wieku.
Najprawdopodobniej pochodziły od gry zwanej Alquerque opartej na arabskiej grze El-Quirkat.
Gra El-Quirkat nazywana była przez saharyjskich Arabów zamma lub damma.
Pierwsze znane, i do dziś zachowane książki (podręczniki) o warcabach zostały wydane na terenie dzisiejszej Hiszpanii.
Gra posiada wiele odmian, spośród których uważane za dyscyplinę sportową są jedynie warcaby polskie (stupolowe) nazywane też międzynarodowymi.
Pomimo tego, w większości krajów, gra odbywa się nadal tradycyjnie, czyli na szachownicy z 64 polami.
Pierwsze, pisemne wzmianki o warcabach i grze w warcaby w Polsce powstały podobno już w okresie średniowiecza. W zbiorze praw ustanowionych przez Kazimierza Wielkiego w XIV wieku - statuty wiślicko-piotrkowskie - znalazł się zakaz gry w warcaby (bierki) na pieniądze.
Różnice w odmianach gry w warcaby spowodowane są głównie przez:
rozmiar planszy (od 6 do 12 pól szerokości bądź długości);
liczbę pionów (od 8 do 30 na zawodnika);
zasady bicia;
sposoby poruszania się damki;