Pralka

Urządzenie mechaniczne służące do prania odzieży, które zastąpiło żmudne pranie ręczne.

Odkąd ludzie zaczęli nosić ubrania, pojawił się problem prania. Nasze prababki prały kijankami na rzece. Następnie pojawiły się balie i tary, ale pranie nadal było ciężką pracą.

Od 1782 roku służące używały do prania dużych bębnów drewnianych - wodoszczelnych kadzi wyposażonych w korbę. Wkładano do nich ubrania, dolewano wody, a następnie kręcono korbą, która wprawiała pranie w ruch.

Pierwszą pralkę z prawdziwego zdarzenia zbudował amerykański wynalazca James King w 1851 roku. Już zasada działania tej pierwszej pralki, odbiegała od naśladowania ręcznych czynności - była to pierwsza pralka wyposażona w bęben, o nazwie MacAlpine.
Zaprezentowano ją na Wystawie Światowej w Londynie w 1851 roku. Działała na parę, i była: "owocem 20 lat doświadczeń i ośmiu miesięcy eksperymentów".

Między rokiem 1851 a 1870, tylko w Wielkiej Brytanii i USA zarejestrowano około 2000 patentów na pralki. Warto tutaj wspomnieć o opatentowaniu w roku 1858 przez Hamiltona Smith'a pralki rotacyjnej, czy pralki wykonanej z drewna przez Williama Blackstone w roku 1874 w prezencie urodzinowym dla swojej żony - tutaj pranie odbywało się w wodzie z rozpuszczonym mydłem, a drewniane elementy wewnątrz urządzenia uderzały w brudne ubrania.

Sprzęt napędzany prądem elektrycznym zaczęto konstruować w 1899 roku, kiedy już wynaleziono silnik elektryczny.
Wtedy, jak grzyby po deszczu pojawiły się odkurzaczewentylatory i właśnie pralki.
Jedną z pierwszych, była pralka z bębnem z emaliowanego drewna zbudowana w 1907 roku przez Alvę Fishera (ilustracja powyżej).

W pralkach bębnowych, znanych od końca XIX wieku, są dwa bębny - wewnętrzny i zewnętrzny. Pierwszy od wewnątrz zaopatrzony jest w żebra, które w czasie jego obracania się podnoszą pranie ku najwyższemu punktowi bębna, przez co spada ono co pewien czas z impetem do roztworu piorącego. Ponadto w ściankach bębna wewnętrznego znajdują się liczne otwory, przez które roztwór przepływa tam i z powrotem.
W pralkach wirnikowych, prostszych, ale piorących wolniej od poprzednich, organem roboczym jest wirnik (najczęściej stożek ze skrzydełkami), umieszczony na dnie nieruchomego naczynia. Powoduje on obracanie się prania w roztworze piorącym.

Przez lata pojawiały się różne rozwiązania konstrukcyjne: poziome lub pionowe ustawienie bębna, zmienna liczba obrotów, zamontowane na stałe mieszadła działające jak ręce... Z czasem pralki półautomatyczne zostały wyparte przez automatyczne.

Maszyna z 1934 roku sama regulowała temperaturę, dozowała proszek i płukała.
W 1937 roku w USA zbudowano pierwszą pralkę automatyczną (programowaną), która sama wykonuje czynności: prania, płukania, odwirowania. W pralce automatycznej nastawia się czasy poszczególnych czynności, temperaturę wody, szybkość obrotu itd.

Jako ciekawostkę można podać, że pralka firmy Miele z 1950 roku była napędzana węglem spalanym w specjalnej komorze pod bębnem, i była to przy okazji pierwsza pralka ładowana od przodu.

Polską pralkę, nazwaną Superautomat, zaczęła produkować w latach 70-tych fabryka Polar we Wrocławiu.

Dzisiaj do sterowania pralki używa się mikroprocesora, a użytkownik jest informowany o postępach prania dzięki ciekłokrystalicznemu, interaktywnemu i dialogowemu wyświetlaczowi LCD.

Podczas jednego cyklu prania, pralka pobiera zaledwie 1 kWh energii elektrycznej i zużywa około 45 litrów wody.
Prędkość wirowania dochodzi do 1800 obrotów na minutę, co sprawia, że pranie wyjmujemy prawie suche.
Wielu producentów wprowadza programy i opcje przyjazne alergikom. Za kilka lat wejdą na rynek maszyny, które same ocenią stopień wypłukania detergentów z tkanin.


  Zobacz jak działała drewniana pralka z 1902 roku: